O projekcie
Sołectwo.org.pl to nowatorski projekt wspierający sołtyski i sołtysów, rady sołeckie oraz liderki i liderów wiejskich w rozwiązywaniu problemów prawnych i administracyjnych związanych z funkcjonowaniem sołectw jako jednostek pomocniczych gminy.
Projekt ma zasięg ogólnopolski i obejmuje stworzenie strony internetowej solectwo.org.pl, która będzie centralnym źródłem informacji, wiedzy i narzędzi partycypacyjnych dla osób zainteresowanych budowaniem i rozwojem społeczeństwa obywatelskiego w sołectwach.
Strona oferować będzie prawne i eksperckie porady telefoniczne oraz mailowe, artykuły dotyczące tematyki sołeckiej oraz FAQ z najczęściej zadawanymi pytaniami i odpowiedziami.
Dodatkowo, użytkownicy będą mogli uczestniczyć w poradnictwie na żywo poprzez webinary lub podcasty, obejmujące kluczowe tematy prawne i administracyjne z zakresu funkcjonowania sołectw jako jednostek pomocniczych gminy. W ramach projektu opracowane zostanie syntetyczne vademecum sołtyski i sołtysa w formie PDF, dostępne do bezpłatnego pobrania. Poradnik ten będzie zawierał kompendium wiedzy niezbędnej do efektywnego zarządzania sołectwem, z uwzględnieniem praktycznych aspektów prawnych i administracyjnych.
Projekt zakłada również działania promocyjne, mające na celu dotarcie do jak największej liczby sołtysek i sołtysów z całej Polski, zapewniając im niezbędne wsparcie merytoryczne i narzędzia do skutecznego działania na rzecz swoich społeczności.
Liczba Sołtysów I Sołtysek W Polsce Na Dzień 31.12.2023
W Polsce wg. danych GUS na dzień 31.12.2023 r. jest 40.554 sołtysek i sołtysów. Funkcję tę pełni 18.231 kobiet i 22.323 mężczyzn. Dane zawierają zmiany jakie zaszły w gminach, w których kadencja organów jednostek pomocniczych gmin pozostała nie zmieniona, czyli jest czteroletnia.
Jednak wiele gmin w Polsce wraz ze zmianą długości kadencji (na pięcioletnią) organów gminy, zmieniło w statutach sołeckich także długość kadencji sołtysa i rady sołeckiej, co oznacza, że w ciągu 3-6 miesięcy od wyborów samorządowych odbędą się wybory w sołectwach.
Zarówno statystyki, jak też wstępne analizy Krajowego Stowarzyszenia Sołtysów (wystąpienie Grażyny Jałgos-Dębskiej pn. „Sołectwo i sołtys fundamentem demokracji na obszarach wiejskich” wygłoszone w Senacie RP w dniu 9 lipca 2024 r.) potwierdzają, że następują znaczące zmiany w grupie osób pełniących funkcję organu wykonawczego sołectwa. Coraz częściej są to kobiety (różnica 228 kobiet między 2022 a 2023 rokiem) oraz są to osoby coraz młodsze i coraz lepiej wykształcone.
Pojawienie się nowych sołtysek i sołtysów spowodowało potrzebę edukacji prawnej i samorządowej oraz poradnictwa w zakresie indywidualnych problemów i potrzeb sołtysek, sołtysów i sołectw. Ilość zapytań telefonicznych oraz pytań kierowanych drogą elektroniczną zarówno do biura Krajowego Stowarzyszenia Sołtysów oraz do redakcji Gazety Sołeckiej potwierdza dużą skalę potrzeb.
Z relacji sołtysek i sołtysów z różnych regionów Polski wynika bowiem, iż nie mogą liczyć na wsparcie merytoryczne ze strony organów gminy. Niewiele samorządów decyduje się na przeprowadzenie profesjonalnych szkoleń, co powoduje, że liderzy wiejscy pozostają pozostawieni sami sobie.
Sołtyski i sołtysi potrzebują oprócz wiedzy teoretycznej i wsparcia merytorycznego, także porad indywidualnych lub grupowych, podczas, których otrzymają wsparcie liderskie.
Temu właśnie ma służyć realizacja niniejszej inicjatywy, która będzie kontynuowana z wykorzystaniem strony internetowej stanowiącej bazę wiedzy oraz platformę porad indywidualnych i grupowych.
Największymi problemami z jakimi borykają się sołtyski i sołtysi są:
Realizatorami inicjatywy są: Agnieszka Jerka, Anna Gnach i Marcin Markowski pod patronatem Stowarzyszenia Sołtysów Gminy Barczewo. Oprac. gjd
Inicjatywa pn. „Sołectwo.org.pl” jest realizowana w ramach Programu „Wsparcie inicjatyw poradniczych”, prowadzonego przez: Stowarzyszenie „Wiatraki Mazur”, Fundację Fundusz Lokalny SMK, Żywiecką Fundację Rozwoju i Fundację Nauka dla Środowiska. Program jest finansowany ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Wspierania Rozwoju Organizacji Poradniczych na lata 2022-2033.